Malware, Virus, Adware, සහ Spyware

පරිගණක වෛරස ලෙස හඳුන්වනුයේ පරිශීලකයාගේ අනුදැනුමකින් තොරව ක්‍රියත්මක වන විනාශකාරී පරිගණක වැඩසටහනක්. මෙහි ඇති සංකීර්ණත්වය සහ විවිධ ස්වරූප නිසා බොහෝ දෙනාට වෛරස ගැන පැහැදිලි අවබෝධයක් නෑ. බොහෝ විට විනාශකාරී වැඩසටහන් සෑම දෙයක්ම වෛරස් ලෙස හැඳින්වීමට පුරුදුව සිටියත් ඇත්තෙන්ම මේ හැම එකකටම වෛරස් කියා කියන්න බැහැ. නමුත් බොහෝමයක් සමීප ලක්ෂණ මේවා අතර තියෙනවා.

Malware

Virus, spyware, worm, Trojan horse, අාදී සියලුම ආකාරයේ විනාශකාරී වැඩසටහන් හැඳින්වීමට යොදාගැනේ. බොහෝ විට වෛරස ලෙස වැරදියට හඳුනාගනී. ‍ Virus යනු එක ආකාරයක Malware විශේෂයක් පමණිි.

Virus

වෛරසයක් යනු ස්වයංක්‍රීයවම පරිගණකයකට පැතිරීමේ හැකියාව ඇති පරිගණක වැසටහනකි. එසේම පරිගණකයේ ධාවනය කළ හැකි (executable) ආකාරයේ වැඩසටහනකි. පරිගණකයක සිට තවත් පරිගණකයකට Network, Internet, Floppy disk, compact disk, DVD ආදී මාධ්‍යයක් හරහා පැතිර යා හැක. ධාවනය කළ හැකි (executable) ආකාරයේ ගොනුවක් සමග එකට ඈඳී පැතිරයාම මෙහි විශේෂ ලක්ෂණය යි.

Worm (wûrm -ව(ර්)ම්)

විශේෂයෙන්ම Network හරහා ස්වයංක්‍රීය පැතිරීමේ හැකියාව සතුයි. Internet සහ email මෙහි ප්‍රධානතම පැතුරුම් මාධ්‍යයි. බොහෝ විට worm ආකාරයේ malware ඒවා නිර්මාණය කරන ලද නිර්මාපකයාට පරිගණකයේ ඇති දත්ත Netwrok එක හරහා යොමු කරයි.

Trojan(trō’jәn) horse

ස්වයංක්‍රීයව පැතිරයා නොහැක. මේ නිසා මෙය වෛරසයක් ලෙස හැඳින්විය නොහැකි Malware වැඩසටහනකි. කිසිදා ආක්‍රමණය කළ නොහැකි යැයි කියූ ත්‍රොයි රාජ්‍යයට සතුරන් ඇතුල් වීමට අශ්වයෙකු සේ වෙස් ගත් රථයක නැග ඇතුලත් වූ කතාව ඔබ අසා ඇති. මෙම ආකාරයේ Malware අනුගමනය කරන්නේ මේ උපක්‍රමයයි. වෙනත් වැදගත් මෘදුකාංගයක් ලෙස පෙන්වා පරිශීලකයා නොමග යවා පරිගණකයේ ස්ථාපනය වේ. නමුත් පිටතින් පෙනෙන කාරණයට අමතරව තවත් යටි අරමුණක් සහිතව මේ වැඩසටහන පරිශීලකයාට නොදන්වා සිදු කරයි. උදාහරණයක් ලෙස පුද්ගලික දත්ත (credit cards විස්තර, passwords) නිර්මාපකයාට Network හරහා යැවීම දැක්විය හැකිය.

Spyware

පරිශීලකයාට නොදන්වා පරිශීලක ක්‍රියාකාරකම් ගැන ඔත්තු බලන Malware වැඩසටහනකි. Worm වලට මෙන් ස්වයංක්‍රීය පැතිරීමේ හැකියාවක් නොමැත. පුද්ගලික දත්ත එක් රැස් කිරීම සහ පරිගණකයේ සැකස්ම්(configuration) වෙනස් කිරීම නිතර දැකිය හැක.

Adware

බොහෝ දුරට හානිකරනොවේ. නොමිලයේ ලැබෙන මෘදුකාංග වල දැකියහැක. මෘදුකාංගය සමගම එය නිපදවන ලද ආයතනයට හෝ වෙනයම් අනුග්‍රාහක ආයතනයන් හී වෙළඳ දැන්වීම් බලෙන්ම පෙන්වීම මෙහි ස්වභාවයයි. සමහර ­Adware වි‍ටෙක පරිශීලකයාට නොදන්වාම අන්තර් ජාලය හරහා වෙළඳ දැන්වීම් ඩවුන්ලොඩ් කර පෙන්විය හැක. නොඑසේනම් දැන්වීම් අතර මග පෙන්වීම් අාදිය කරනු ලබයි.

ඉදිරි කලාපයකින් ‍වෛරස සහ මැල්වෙයා වල ක්‍රියාකාරීත්වය ගැන තව දුරටත් හඳුනා ගමු.

උපුටා ගෑනීමකි

        

 ඇත්තටම මං FB Hacking ගැන වැඩි යමක් දන්නේ නැහැ. එත් එකෙන් බේරෙන ක්‍රමයක් ගැන නම් දන්නවා. සිංහලෙන්ම කිවුවොත් Facebook Privacy හදාගන්න ක්‍රමයක්. කවුරුත් කැමතියිනේ තමන්ගේ Account එක පරිස්සම් කරගන්න. එකටයි මේ... එහෙනම් වැඩේට බහිමු.. මේකේ ක්‍රම 2ක් තියෙනවා. කැමතිනම් ක්‍රම දෙකම අනුගමනය කරන්න පුළුවන්. එකේ කිසි ගැටළුවක් නැහැ.

01. ක්‍රමය...

       මුලින්ම FB එකට Log වෙලා Account Settings කියන තැනට යන්න.. එතකොට පහල තියෙන විදියට පෙන්නයි...ඔය මම රතුවෙන් කො‍ටු කරල තියෙන ඒවා තමයි වැදගත්ම වෙන්නේ. එකේ තියෙන පලවෙනි කො‍ටුව.. එ කිව්වේ Security Question එක Change කියන තැන ක්ලික් කරන්න.

  එතකොට මෙහෙම පෙනේවී. ඔතන ඔයාල කැමති ප්‍රශ්නයක් ‍තෝරල එකට හරියන උත්තරෙත් දෙන්න. ඔය Security Question එක, එකම එක වතාවයි Account එකකට Display වෙන්නෙ. ඒක Active කලාම අයේ කවදාවත්ම ඔයාලට එක වෙනස් කරන්නවත්, Undo කරන්නවත් බෑ.. .වෙන කාටවත් ඔයාලගෙ Account වලට ඇතුලු වෙන්නවත් බැහැ ඒ දුන්න ප්‍රශ්නයයි උත්තරෙයි දන්නෙ නැත්නම්. ඔයාලගෙ Password එක Guess කරල ගහන්න හැදුවොත් මේ ප්‍රශ්නය ඔයාගෙන් අහනව. බැරිවෙලාවත් Hack උනා කියමු. එතකොට ඔයාට ආයෙත් Account එක ගන්න පුලුවන් මේක දුන්නම. ඒ නිසා අමතක වෙන්නෙ නැති සහ කාටවත් Guess කරන්න බැරි විදියට ප්‍රශ්නයට උත්තරය දෙන්න... මේ විදියට කලාට පස්සේ ආයෙත් ඔයාලට ඒ Option එක පෙන්නන්නෙ නැහැ කියන එක හොඳින් මතක තියාගන්න!

02. ක්‍රමය...

        ඊළඟ එක තමයි ගොඩාක්ම වැදගත් එක.ඒ කියන්නෙ Account Security කියන එක. එකෙත් කලින් වගේම Change කියන තැන ක්ලික් කරන්න. එ Option එක Active කලාම වෙන Computer වලින් Log in වෙන්න බැහැ ඔයාලගෙ Account එකට. එහෙම Log වෙනවනම් එකට ඔයාලගේ Computer එකේ Name(ID) එක දැනගෙන ඉන්න ඕනේ.

                   ඔයාලගේ Computer Name(ID) එක දන්නේ නැත්නම් My Computer වල Right Click කරල Properties ගියාම බලා ගන්න පුළුවන්. ඔයාල හරි කවුරු හරි Account එකට Log in වෙන්න හදනකොට Computer ID එක අහනව. ඒ නිසා Email , Password දැනගත්තත් කියල වැඩක් නැහැ. Account එකට කාටවත්ම Log in වෙන්න බැහැ. ඔයාගෙ Computer එකෙන් යනකොට නම් ID අහන්නෙ නෑ හැබැයි. ඒ Option එක නම් ඕනිම වෙලාවක වෙනස් කරන්න පුලුවන් එකක්.